به گزارش پایگاه خبری ذره بین بورس، مهدی دژ حسینی مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی پالایش از تعریف ۵ مگا پروژه فناورانه در صنعت پالایش خبر داد و اعلام کرد: این پروژه ها شامل تکمیل زنجیره ارزش فرآورده ها، بهبود فرآیند های پالایش، رفع تنگناهای عملیاتی، تحول دیجیتال، مدیریت دارایی های فیزیکی اعم از تعمیرات پیشگیرانه، مقاوم سازی و سوخت های پاک است.
هر یک از این مگاپروژه‌ها به زیر پروژه هایی تقسیم می شود که بیش از ۲۰ زیر پروژه را در بر می‌گیرد. این زیر پروژه ها به دلیل یکپارچه بودن ماهیت در صنعت پالایش با اخذ نظر پالایشگاه ها و شرکت های تابع اولویت بندی می شوند و پروژه های اولویت دار که مورد تأیید کمیته فناوری و نوآوری قرار می گیرند وارد مرحله امضای قرارداد و اجرا می شوند.
در همه این دوران تلاش شده با تکیه بر توان دانش بومی و استفاده از ظرفیت های علمی، نیاز های این صنعت برآورده شود که پروژه ساخت کاتالیست های واحد گوگرد زدایی نفت کوره (RCD) از جمله این پروژه‌ها است و از سوی شرکت های داخلی اجرا شد. هم اکنون نیز به مرحله تجاری سازی رسیده و در پالایشگاه شازند بارگذاری شد.
دستیابی به دانش فنی واحد تبدیل نفت کوره به کک سوزنی و کک اسفنجی از دیگر پروژه های تعریف شده در شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی است و دانش فنی آن از طریق پژوهشگاه صنعت نفت احصا شد.
در این زمینه پالایشگاه شازند و بندرعباس در شرایط تحریم و نبود امکان بهره مندی از همکاری شرکت های صاحب دانش خارجی با حمایت و پشتیبانی از دانش فنی پژوهشگران به دانش فنی واحد تبدیل نفت کوره به کک سوزنی و اسفنجی دست یافتند. به گونه‌ای که پالایشگاه بندرعباس در حال ساخت واحد های فرآیندی مرتبط با پروژه ارتقای کیفی نفت کوره است و واحد کک سوزنی پالایشگاه شازند نیز پس از اخذ مجوزهای زیست محیطی وارد فاز اجرایی می شود.
با اجرای این پروژه‌ها از ورود دو محصول وارداتی برای صنایع آلومینیوم و فولاد بی نیاز خواهد شد. این اقدام علاوه بر جلوگیری از خروج ارز سبب می شود منابع و حاشیه سود پالایشگاه ها افزایش و حمایت از تولید داخلی رونق یابد.
تنها یک نوع از ۱۲ نوع کاتالیست های مورد نیاز صنعت پالایش در داخل تولید نمی شود و واحد هیدروکراکینگ از جمله برنامه های آتی و مهم شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران است که در قالب مگاپروژه منجر به بهبود فرآیند های پالایش و رفع تنگناهای عملیاتی تعریف شد. امید است با برنامه ریزی مناسب اجرایی سازی ساخت این کاتالیست از سوی شرکت های دانش بنیان و رفع نیاز این مهم در پالایشگاه ها امکان پذیر شود.
در زمینه ارتقای کیفی نفت کوره پروژه های پژوهشی متعدد با چند شرکت دانش بنیان تعریف شد که شامل روش های اکسیداسیون (ODS) و هیدروژناسیون (HDS) است. روش هیدروژناسیون از جمله روش های مرسوم ارتقای کیفی فرآورده نفت کوره در جهان است و در این زمینه یک پروژه گوگردزدایی در پالایشگاه لاوان با همکاری یک شرکت داخلی تعریف شد و به مرحله آزمایش رسید.
پس از راه اندازی آزمایشی این پایلوت و تست نفت کوره پالایشگاه لاوان مشخص شد این پایلوت نسبت به نمونه خارجی در فشار کمتر و دمای مناسب به محصول نفت کوره کم گوگرد با استاندارد ملی رسیده و دارای اهمیت بسیاری در حوزه پژوهشی است. در ادامه با حمایت بیشتر از دانش بومی کسب و هماهنگی شرکت های پالایشی می توان زمینه اجرایی شدن هر چه سریع تر این طرح را فراهم کرد.
در زنجیره ارزش فرآورده های نفتی، تمرکز بر استفاده از هیدروژن به عنوان سوخت پاک، تبدیل نفت به بنزین، تبدیل گوگرد به محصولات با ارزش و تکمیل زنجیره کربن دی اکسید است. همچنین در تحول دیجیتال هوشمند سازی زنجیره تأمین از پالایشگاه ها تا انتقال، ذخیره سازی و توزیع پیگیری می شود تا بتوان با مانیتورینگ دقیق فرآیندها مانع از هدر رفت منابع و انرژی شود.
بر اساس تبصره ۱۸ بودجه سال ۱۴۰۱، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران ۱۱ شرکت دانش بنیان را به صندوق پژوهش و فناوری نفت معرفی و مبلغ ۱۵۰ میلیارد تومان به عنوان تسهیلات به این شرکت ها پرداخت کرد.
